Farm Flower Food* Hack: bloemen met smaak én toekomst!

23 juni, Hoeve De Knotwilg (Lievegem). Geen vergadertafels met slides, wel zicht op een eetbaar bloemenveld, fleurige hapjes en kombucha. Een meer inspirerende omgeving konden we ons niet bedenken voor deze a-typische Dinner Hack. Rond de tafel: chefs, brouwers, kaasmakers, theesommeliers, landbouwers, productontwikkelaars en onderzoekers.

Op deze zonnige dag stond één vraag centraal: welke smakelijke concepten met bloemenmengsels hebben het in zich om de markt te verrassen?

Want laten we eerlijk zijn: de natuur biedt niet alleen kansen voor landbouwers, maar ook voor chefs, brouwers en voedingsbedrijven. In een tijd waarin duurzaamheid centraal staat, staan ondernemers uit alle sectoren voor grote uitdagingen. Daarom is dit het perfecte moment, dat we de markt als motor inzetten om onze ecologische voetafdruk proberen te verkleinen én de biodiversiteit te versterken.

Maar waar komt de "Farm Flower Food" vandaan? Het project FarmFlowerFood (Flower strips for food applications and biodiversity) zoekt, samen met de deelnemende landbouwers, een antwoord op deze uitdaging door bloemrijke akkerranden te valoriseren voor menselijke consumptie. En dat was dan ook meteen het uitgangspunt.

Waarom we dit deden: biodiversiteit laten lonen

Wie aan biodiversiteit werkt, botst snel op hetzelfde: subsidies (bijv. via GLB-ecoregelingen) helpen, maar het wordt pas duurzaam als de markt mee stuwt. Net dat is de missie van (on)kruid vzw: natuur herstellen door te boeren. Bij (on)kruid maken ze thee van bloemen en kruiden die boeren zelf (zaaien en) oogsten. Waarom? Omdat die (on)kruiden van levensbelang zijn voor heel veel bijen, vlinders en vogels en (on)gewoon (h)eerlijk zijn.  Vandaag oa. als kruidenthee en morgen in allerlei nieuwe toepassingen. Hoe groter de vraag, hoe meer landbouwers (on)kruiden inzaaien en dus hoe meer biodiversiteit je krijgt. Een aandrijfriem die draait op smaak én gezond verstand.

Eerst het veld in, dan de koppen bij elkaar

Geen theorie zonder praktijk. We trokken het veld op, voelden stengels, wreven bladeren stuk tussen duim en wijsvinger, roken kamille en duizendblad en proefden bloemen die je anders alleen “mooi” zou vinden. Een vleugje citrus in een blaadje, een bloem met een zachte anijssmaak, of een pittige toets die je helemaal niet verwacht. Dat proeven maakte meteen duidelijk: bloemen zijn geen gimmick, ze zijn volwaardige ingrediënten. Een hapje of slokje kon plots een heel nieuw productidee losmaken.

Telers vertelden erbij wat groeit, wat blijft liggen, en hoe korte houdbaarheid en overschotten vandaag nog kansen laten liggen. Bij veel deelnemers ging de product-radar meteen aan.

Ondertussen wachtte een lange tafel vol bloemen, dips, heerlijke gerechten en proefpotjes. Daar kon iedereen vrij combineren en experimenteren: een infusie naast gepekelde bloemen, gerechten boordevol kleurrijke toppings, vers gebakken bloemenbrood en een geurige blend die tegelijk lekker én verrassend bleek. Het was niet enkel kijken en bespreken, maar met al je zintuigen aan de slag gaan. Dit is waar Generation food voor wil staan.

Een bezoek aan de bloemenweide kon natuurlijk niet ontbreken.

Van bloem naar product: de wilde ideeënlijst

Na de veldwandeling werd de groep opgesplitst in kleinere teams. Elke tafel kreeg dezelfde uitdaging: wat kunnen we met eetbare bloemen en kruiden ontwikkelen dat écht relevant is voor de markt?

Er werd gediscussieerd, geproefd, getest en vooral ook geschrapt. Sommige pistes bleken moeilijk haalbaar, te fragiel, te seizoensgebonden of te arbeidsintensief. Andere ideeën bleven overeind en werden verder aangescherpt. De post-its stapelden zich op: gele, roze en groene briefjes vol smaakcombinaties en haalbaarheid, maar ook met “wilde” ideeën die nu misschien nog te ver weg lijken maar toch potentieel hebben.

Wat begon als losse indrukken na het proeven in het veld, groeide in de werksessies uit tot inspirerende gesprekken. Het werd duidelijk dat bloemen veel méér zijn dan decoratie. Ze kunnen een product karakter geven, een verhaal vertellen en zelfs een economische motor worden.

Uit die oefening kwamen twee sporen naar voren: een shortlist van haalbare concepten die morgen al getest kunnen worden, en een wilde ideeënlijst die vraagt om doorontwikkeling in een volgende fase.

De belangrijkste ideeën die op tafel kwamen:

• Siropen & concentraten als basis voor huisgemaakte limonades en mocktails, in horeca of bij mensen thuis

• Bloemen- en kruidenmixen voor zoete en hartige gerechten

• Culinaire olies als basis voor dressings en dipsauzen 

• Suikervrijze ijsthee in een elegant blikje

  
  

Wat deze concepten bijzonder maakt, is niet alleen de smaak. Korenbloem en kamille roepen spontaan beelden op van natuur, seizoen en zelfs een vleugje nostalgie. Combineer dat met lokale teelt en een herkenbare beleving, zoals een fietstocht langs bloemenstroken of een veld vol zomerbloeiers, en je krijgt méér dan een product. Je krijgt een verhaal dat klopt en dat consument en producent dichter bij elkaar brengt.

De markt als motor (naast subsidies)

Subsidies zetten aan tot zaaien; vraag zorgt dat het blijft duren. Vandaag bewijst (on)kruid dat met (on)kruidenthee. Morgen volgen meer lijnen: van kruideninfusies tot smaakversterkers, van bloemen in dranken tot blends voor food. Hoe concreter de afzet (chefs, brouwers, retailers), hoe sneller (on)kruid een vaste plek krijgen in teeltplannen. Zo groeit biodiversiteit op economische benen.

Voor wie is dit relevant?

• Landbouwers die willen zaaien ((on)kruid, bloemenmengsels, hagen/heggen) en waarde zoeken voor hun oogst.

• Chefs en foodzaken die lokale smaak en verhaal willen op de kaart.

• Brouwers, kaasmakers, theesommeliers die met bloemenprofielen willen experimenteren.

• Voedingsbedrijven die nieuwe, onderscheidende producten zoeken met echte herkomst.

Concreet vervolg: van ideeën naar markt

We stoppen niet bij post-its. Deelnemers hebben contacten uitgewisseld en gaan door met testen en piloten. (on)kruid ondersteunt trajecten; bovendien zijn er jaarlijks projectoproepen waar je middelen kan vinden om je idee te verfijnen en uit te werken. Heb je plannen met bloemen of kruiden (food, drinks, esthetische of zelfs medicinale toepassingen)? Er is een markt, en er zijn partners te vinden.

Wat we meenemen van 23 juni

• Biodiversiteitscrisis is een gigantische uitdagingen en landbouwers kunnen deel zijn van de oplossing door meer kruiden en bloemen te zaaien.

• De consument koopt graag lokaal als hij het kan zien, ruiken en proeven.

• Samenwerking tussen veld en productontwikkeling versnelt alles.

• En vooral: er ligt meer potentieel dan we vandaag benutten.

De zaadjes zijn geplant — in het veld én in de hoofden. Nu laten we ze groeien.

Innovatie en Steun voor Jouw Idee

Het concept staat er: natuur herstellen met kruiden en bloemen, en het is lekker. De nood is hoog. Nu is het tijd om samen verder te bouwen. Daarom doet (on)kruid een oproep: doe mee. Kom mee werken aan het verhaal, help boeren een verdienmodel uit regeneratieve landbouw op te bouwen, ontwikkel mee nieuwe smaken en deel ze met de wereld. En vooral: begin zelf met (on)kruiden zaaien. Want alleen door samen te werken laten we biodiversiteit opnieuw bloeien.

Meer info op https://www.on-kruid.be/doe-mee

Meer informatie over het inzaaien en toepassingen van bloemenmengsels:https://www.on-kruid.be/ of praktisch over inzaai en toepassingen

*Het project FarmFlowerFood (Flower strips for food applications and biodiversity) zoekt - samen met de deelnemende landbouwers - een antwoord op deze uitdaging door bloemrijke akkerranden te valoriseren voor menselijke consumptie.